သဘာဝတောကျန်များ ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ခြင်း (ထ)

  • Home
  • /
  • သဘာဝတောကျန်များ ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ခြင်း (ထ)

သဘာဝတောကျန်များ ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ခြင်း (ထ)

အပူပိုင်းဒေသစိမ်းလန်းစိုပြည်ရေးဦးစီးဌာန၊ တိုင်းဒေသကြီး (၃)ခုအတွင်းရှိ သဘာဝ တောများသည် သစ်တောထွက်ပစ္စည်းများ ထုတ်ယူသုံးစွဲမှု လွန်ကဲခြင်း၊ လူဦးရေ တိုးပွားလာသဖြင့်  နေအိမ် အဆောက်အဦများ၊ စိုက်ပျိုးမြေများ တိုးချဲ့ခြင်းနှင့် မွေးမြူရေးလုပ်ငန်းများကြောင့် နှစ်စဉ် ပျက် သုဉ်းလျက် ရှိပါသည်။  အထူးသဖြင့်   သွားလာမှုလွယ်ကူပြီး လူနေဒေသနှင့်   နီးကပ်သည့် သဘာဝ တောများသည် ထိခိုက်ပျက်စီးမှု အများဆုံးဖြစ်ပါသည်။ အပူပိုင်းဒေသစိမ်းလန်းစိုပြည်ရေးဦးစီးဌာန၏ သဘာဝတောကျန်များ ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ခြင်းလုပ်ငန်းသည် မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်း အပူပိုင်းဒေသရှိ အကြောင်းအမျိုးအမျိုးကြောင့် ပျက်စီးပြုန်းတီးနေသော တောပျက်တောညံ့များကို အချိန်တိုကာလ အတွင်း စရိတ်စကအသက်သာဆုံးဖြင့် ရေ၊ မြေ၊ သဘာဝနှင့် လိုက်လျောညီထွေစွာ တောအဆင့်အတန်း ပြန်လည်တိုးတက်ကောင်းမွန်လာစေရန် စနစ်တကျထိန်းသိမ်းပြုစု ပျိုးထောင်ပေးသည့် လုပ်ငန်းဖြစ် ပါသည်။ သဘာဝတောကျန်များ ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ခြင်းလုပ်ငန်းအား ပိုမိုထိရောက်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင် ရန်အတွက် ယခင်က (၂)နှစ်ဆက်တိုက် ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ရာမှ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ်မှ စတင်၍ (၅)နှစ်ဆက်တိုက် ပြောင်းလဲပြီး နှစ်အလိုက်ဆောင်ရွက်ရမည့် လုပ်ငန်းအချိန်ဇယားများ သတ်မှတ်ကာ  ထိန်းသိမ်းကာကွယ်လျက်ရှိပါသည်။ (၅)နှစ်ဆက်တိုက် သဘာဝတောကျန်များ ထိန်းသိမ်းကာကွယ် ခြင်းလုပ်ငန်းအား နှစ်စဉ်ဧရိယာအသစ် တိုးချဲ့ဆောင်ရွက်ရန် မဟုတ်ဘဲ (၃)နှစ်ခြားပြီး (၁)ကြိမ်စီသာ လုပ်ငန်းဧရိယာအသစ် ရွေးချယ်ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

အပူပိုင်းဒေသစိမ်းလန်းစိုပြည်ရေးဦးစီးဌာနအနေဖြင့် ၁၉၉၇-၁၉၉၈ ဘဏ္ဍာနှစ်မှ ၂၀၂၁ -၂၀၂၂ ၆-လဘဏ္ဍာနှစ်အထိ တိုင်းဒေသကြီး(၃)ခုအတွင်း  သဘာဝတောကျန်များ ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ခြင်း လုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် လုပ်ငန်းပမာဏမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်ပါသည် –

စဉ် တိုင်း‌ဒေသကြီး ဆောင်ရွက်ပြီး ဧရိယာ(ဧက)
စစ်ကိုင်း ၅၂၄,၀၀၀
မကွေး ၁၂၄၂,၄၃၁
မန္တလေး ၄၅၇,၅၀၀
စိမ်း/စိုချုပ်
၂,၂၂၃,၉၃၁

(၁) ဓမ္မတာမျိုးဆက်ခြင်းလုပ်ငန်း

ဓမ္မတာမျိုးဆက်ခြင်းလုပ်ငန်းကို သဘာဝတောများ၏ ကြီးထွားမှုအား အကျိုးသက် ရောက်မှုရှိစေရန်နှင့် တော၏အဆင့်အတန်း ပိုမိုကောင်းမွန်စေရန် ရည်ရွယ်၍ ထိန်းသိမ်းကာကွယ် သည့် သဘာဝတောဧရိယာ၏ (၃၀%)အား တစ်နှစ်လျှင် (၁၀%) စီဖြင့် (၃) နှစ် ဆက်တိုက် အကောင် အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ ၁၉၉၇- ၁၉၉၈ ဘဏ္ဍာနှစ်မှ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ၆-လ ဘဏ္ဍာနှစ်အထိ  တိုင်းဒေသကြီး (၃) ခု အတွင်း ဓမ္မတာမျိုးဆက်ခြင်းလုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် လုပ်ငန်းပမာဏမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်ပါသည်-

စဉ် တိုင်း‌ဒေသကြီး ဆောင်ရွက်သည့် ဧရိယာ(ဧက)
စစ်ကိုင်း ၅၅၃၀၀
မကွေး ၁၃၁၉၄၃
မန္တလေး ၅၀၄၅၀
စိမ်း/စိုချုပ်
၂၃၇၆၉၃

ထို့အပြင် ဓမ္မတာမျိုးဆက်ခြင်းလုပ်ငန်းမှ ထွက်ရှိလာသည့် ထင်းများအား ဖြန့်ဝေခြင်း လုပ်ငန်းကိုလည်း ဒေသခံပြည်သူလူထုမှ သစ်တောသစ်ပင်များ၏ အကျိုးကျေးဇူးများကို ပိုမိုသိမြင် နားလည်လာစေရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ပင်ပူးခွာခြင်း၊ ကိုင်းချိုင်ခြင်း၊ အောက်ပေါင်း ရှင်းခြင်းနှင့် ငုတ် တက်ချွန်ခြင်း လုပ်ငန်းများမှ ထွက်ရှိလာသည့် ထင်းများအား တောထိန်းဧရိယာနှင့် အနီးဆုံး ကျေးရွာ များ၊ ထင်းရှားပါးသည့်ကျေးရွာများ၊ သစ်တောပြုစုထိန်းသိမ်းခြင်းလုပ်ငန်း၌ ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြသည့် ကျေးရွာများသို့ ဖြန့်ဝေပေးခဲ့ပါသည်။ အပူပိုင်းဒေသစိမ်းလန်းစိုပြည်ရေးဦးစီးဌာန၏ တိုင်းဒေသကြီး (၃) ခု အတွင်း ၂၀၁၀ -၂၀၁၁ ဘဏ္ဍာနှစ်မှ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ ၆-လဘဏ္ဍာနှစ်အထိ ဖြန့်ဝေပြီး ထင်း(တန်) ပမာဏမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါသည် –

စဉ် တိုင်း‌ဒေသကြီး ဖြန့်ဝေပြီးစီးမှုထင်း (တန်)
စစ်ကိုင်း ၈၀၄.၅၀
မကွေး ‌၁၈၁၉.၈၂
မန္တလေး ၁၁၇၅.၄၅
စိမ်း/စိုချုပ်
၃၇၉၉.၇၉

(၂)အမြဲတမ်းနမူနာကွက်များချမှတ်၍ စာရင်းကောက်ယူခြင်း

ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ခြင်းလုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသော သဘာဝတောကျန်များ၏ တောအဆင့်အတန်းနှင့် အတန်းအစားများ တိုးတက်ပြောင်းလဲလာခြင်း ရှိ/မရှိ ကို  အထောက်အထား  ခိုင်လုံစွာဖြင့် သိရှိနိုင်ရန်အတွက် (၂၀၁၁-၂၀၁၂) ဘဏ္ဍာနှစ်မှစတင်၍ တိုင်းဒေသကြီးအလိုက် တည် ထောင်ထားရှိသော သဘာဝတောထိန်းဧရိယာများအတွင်း (၁) ခရိုင်လျှင်(၁)ဧက အကျယ်အဝန်းရှိသော အမြဲတမ်းနမူနာကွက် (Permanent Sample Plot-PSP) (၁)ကွက်စီဖြင့် စုစုပေါင်း(၁၃)ကွက် ချမှတ် တည်ထောင်၍ စာရင်းကောက်ယူဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။ အမြဲတမ်းနမူနာကွက်ချမှတ်၍ စာရင်းကောက် ယူခြင်းလုပ်ငန်းအား တစ်နှစ်လျှင် (၂) ကြိမ် (ဇွန်လတွင် တစ်ကြိမ်၊ ဒီဇင်ဘာလတွင် တစ်ကြိမ်) နှုန်းဖြင့် တိုင်းတာကောက်ယူပြီး သဘာဝပေါက်ပင်များ၏ တိုးတက်မှု/ဆုတ်ယူမှု အခြေအနေတို့ကို မှတ်တမ်း တင် စိစစ်လေ့လာ ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်။ တိုင်းဒေသကြီး (၃)ခုအတွင်းရှိ ၂၀၁၁-၂၀၁၂ ဘဏ္ဍာနှစ် မှ စတင်၍ ခရိုင်အလိုက် ချမှတ်တည်ထောင်ထားသော အမြဲတမ်းနမူနာကွက်များနှင့် လုပ်ငန်းတည် နေရာတို့မှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်ပါသည်-

စဉ် တိုင်းဒေသကြီး/ခရိုင် မြို့နယ် လုပ်ငန်းတည်နေရာ
      စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး 
ရွှေဘို ရေဦး ရွာငယ်ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော
မုံရွာ မုံရွာ ကျောက္ကာ – ရွှေမြင်တင်ကာကွယ်တော
စစ်ကိုင်း စစ်ကိုင်း မင်းဝံတောင်ဘေးမဲ့တော
    မကွေးတိုင်းဒေသကြီး 
ပခုက္ကူ ပခုက္ကူ တန့်ကြည်တောင်ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော
မကွေး မကွေး ယင်း(၄)အဆိုပြုကြိုးပြင်ကာကွယ်တော
မင်းဘူး ပွင့်ဖြူ ရွှေစက်တော်ကြိုးဝိုင်းကြားခံနယ်မြေ(၅)
သရက် မင်းတုန်း တန်းညှောင့်တင်သဘာဝတော
    မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး 
ကျောက်ဆည် ကျောက်ဆည် ရွှေသာလျောင်းတောင်ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော
မြင်းခြံ တောင်သာ တောင်သာတောင်ကြိုးဝိုင်း
၁၀ မိတ္တီလာ သာစည် ယင်းမာပင်ကြိုးဝိုင်း
၁၁ ညောင်ဦး ညောင်ဦး ဒဟတ်စီးကာကွယ်တော
၁၂ ညောင်ဦး ကျောက်ပန်းတောင်း ကိုးကွေ့ကြိုးဝိုင်း
၁၃ ရမည်းသင်း ရမည်းသင်း ကျီးနီကန်ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော

ထို့အပြင် ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ်မှ စတင်၍ သဘာဝတောကျန်များ ထိန်းသိမ်းကာ ကွယ်ခြင်းလုပ်ငန်းအား (၅)နှစ်ဆက်တိုက် ပြောင်းလဲဆောင်ရွက်ခဲ့ရာ  ယခင်က အမြဲတမ်းနမူနာကွက် များချမှတ်ခြင်း မရှိသေးသည့် မြို့နယ်များအား ဦးစားပေးရွေးချယ်၍ (၁) ခရိုင်လျှင် (၁) မြို့နယ်၌ သဘာဝတောထိန်း ဧရိယာအတွင်း ကောင်း၊ သင့်၊ ညံ့ အလွှာအသီးသီးကို ကိုယ်စားပြုသည့် (၁) ဧက ကျယ်ဝန်းသည့် အမြဲတမ်းနမူနာကွက် (PSP) (၃) ကွက်နှုန်းဖြင့် (၁၂) မြို့နယ်၊ (၃၆)ကွက် အသစ်ထပ်မံ ရွေးချယ် စာရင်းကောက်ယူခဲ့ရှိပါသည်။ ၂၀၁၇-၂၀၁၈ ဘဏ္ဍာနှစ် (ပထမနှစ်) ၌ အသစ်ထပ်မံ ရွေးချယ် တည်ထောင်ထားသော အမြဲတမ်းနမူနာကွက်များနှင့် လုပ်ငန်းတည်နေရာတို့မှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ် ပါသည်-

စဉ် တိုင်းဒေသကြီး/ခရိုင် မြို့နယ် လုပ်ငန်းတည်နေရာ
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး 
ရွှေဘို ကန့်ဘလူ စံပါယ်နံ့သာကြိုးဝိုင်း
ရွှေဘို တန့်ဆည် ရွာမုံတောင်ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော
ယင်းမာပင် ယင်းမာပင် ဖိုလ်ဝင်တောင်ကြိုးဝိုင်း
မကွေးတိုင်းဒေသကြီး 
ပခုက္ကူ ရေစကြို ရှင်မတောင်ကြိုးဝိုင်း
မကွေး မြို့သစ် စည်သာကြိုးဝိုင်း
မင်းဘူး မင်းဘူး လေးပင်-အိုင်းမကြိုးပြင်ကာကွယ်တော
သရက် သရက် စက်တောင်အဆိုပြုကြိုးပြင်ကာကွယ်တော
မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး 
ကျောက်ဆည် မြစ်သား ပြက္ခယွေကြိုးဝိုင်း
မြင်းခြံ တောင်သာ တောင်သာတောင်ကြိုးဝိုင်း
၁၀ မိတ္တီလာ ဝမ်းတွင်း တောင်ကြီးကုန်းကြိုးဝိုင်း
၁၁ ညောင်ဦး ညောင်ဦး မြေသင်းတွင်းကြိုးပြင်ကာကွယ်တော
၁၂ ရမည်းသင်း ပျော်ဘွယ် ပျဉ်းမတောင်ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော

၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ မေလတွင် ဒုတိယအကြိမ် ထုတ်ဝေခဲ့သည့် သဘာဝတောကျန်များ ထိန်းသိမ်းကာ ကွယ်ခြင်းလုပ်ငန်း ဆိုင်ရာလုပ်ထုံးလုပ်နည်းများအရ အမြဲတမ်းနမူနာကွက်များကို (၅)နှစ် ဆက် တိုက် သဘာဝတောကျန်များ ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ခြင်းလုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်သည့် ဧရိယာတိုင်း၌ ဆောင်ရွက်ရန်ဖြစ်ပြီး တောထိန်းဧရိယာ(၁)ခု (၁၀၀၀)ဧကလျှင် (၁) ဧက အကျယ်အဝန်း (၅ သံကြိုး x ၂ သံကြိုး)ရှိ အမြဲတမ်းနမူနာကွက် (၃) ကွက် စုစုပေါင်း (၃ ဧက) ကို (ကောင်း၊ သင့်၊ ညံ့) အလွှာ ၃ ခု၌ အလွှာ ၁ ခုလျှင် ၎င်းအလွှာအား ကိုယ်စားပြုသည့် နမူနာကွက် ၁ ကွက်စီ ရွေးချယ်ချမှတ်ဆောင်ရွက်ရန်ဖြစ်ပါသည်။ ၂၀၂၁-၂၀၂၂ (၆)လ ဘဏ္ဍာနှစ်တွင် ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ခုနှစ်၊ သဘာဝတောကျန်များထိန်းသိမ်းကာကွယ်ခြင်းလုပ်ငန်း (၃၀,၀၀၀)ဧက၏ တတိယနှစ် လုပ်ငန်း စဉ်များ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး အမြဲတမ်းနမူနာကွက်(PSP) ချမှတ်စာရင်းကောက်ယူခြင်းလုပ်ငန်းကို အောက်ဖော်ပြပါအတိုင်း (၂၆)မြို့နယ်၊ (၉၀)ကွက် ချမှတ်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပါသည်-

စဉ် တိုင်းဒေသကြီး/ ခရိုင် မြို့နယ် လုပ်ငန်းတည်နေရာ
စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး

စစ်ကိုင်း စစ်ကိုင်း မင်းဝံတောင်ဘေးမဲ့ကာကွယ်တော
မကွေးတိုင်းဒေသကြီး

ပခုက္ကူခရိုင် ရေစကြို ကျောက်ထပ်တောင်ကြိုးဝိုင်း

မကွေးခရိုင် ချောက် ဆင်ကအဆိုပြုကြိုးပြင်ကာကွယ်တော

နတ်မောက် နဘူးတောင်ကြိုးပြင်တော

မြို့သစ် ယင်း(၃)ကာကွယ်တော

တောင်တွင်း ကြီး မြစိမ်းတောင်အဆိုပြုကြိုးပြင်ကာကွယ်တော

မကွေး ဖိုကုန်းကြိုးပြင်တော

မင်းဘူးခရိုင် စလင်း အရှေ့စလင်းကြိုးဝိုင်း၊အကွက်အမှတ်(၄၂၊၄၃)

ပွင့်ဖြူ မြောင်းဦးကြိုးပြင်တော

၁၀

မင်းဘူး လေးပင်-အိုင်းမကြိုးပြင်ကာကွယ်တော

၁၁

ငဖဲ မန်းကြိုးပြင်တော

၁၂

သရက်ခရိုင် မင်းလှ အင်ဖက်လှသဘာဝတော

၁၃

ဆင်ပေါင်ဝဲ သာစည်ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော

၁၄

အောင်လံ အရှေ့ရိုးမကြိုးဝိုင်း

၁၅

သရက် စက်တောင်ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော

၁၆

မင်းတုန်း သမ္ဘူလကြိုးဝိုင်း

၁၇

ကံမ သာစည်အတက်ကြီးကြိုးပြင်ကာကွယ်တော
မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး

၁၈

ကျောက်ဆည် ကျောက်ဆည် ရဒါန်းချောင်းဆုံကြိုးဝိုင်း

၁၉

မြစ်သား ပြက္ခယွေကြိုးဝိုင်း(၄၅၊၄၆၊၄၇)

၂၀

တံတားဦး ကိန္ခရာတောင်ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော

၂၁

မြင်းခြံ တောင်သာ မြင်စိုင်းတောင်ကြိုးဝိုင်း၊ တောင်ဖီလာကြိုးဝိုင်း

၂၂

ညောင်ဦး ညောင်ဦး မြေသင်းတွင်းကြိုးပြင်ကာကွယ်တော

၂၃

ကျောက်ပန်းတောင်း နတ်ကန်တောင်ကာကွယ်တော

၂၄

မိတ္ထီလာ သာစည် ရူပါတောင်ကြိုးဝိုင်း၊(၂၀/၂၂)(ပိုင်း)၂၆

၂၅

ရမည်းသင်း ရမည်းသင်း ကျီးနီကန်ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော

၂၆

ပျော်ဘွယ် မိုးကောင်းဆည်ကြိုးပြင်ကာကွယ်တော

(၅) နှစ်ဆက်တိုက်ဆောင်ရွက်မည့် သဘာဝတောကျန်များ ထိန်းသိမ်းကာကွယ်ခြင်း လုပ်ငန်းတွင် နှစ်အလိုက်ဆောင်ရွက်ရမည့် လုပ်ငန်းအချိန်ဇယားများမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်ပါသည်-

Dryzone